Niedziela
21.02.2021
nr 052 (5684 )
ISSN 1734-6827
Redaktorzy piszą
Ministerstwo odpowiada nt. rozporządzenia autor: Piotr Gawlicki
Ponad dwa tygodnie temu w artykule Rozporządzenie i wnioski kół do śmieci wyraziłem swoje wątpliwości dotyczące Rozporzadzenia MKiŚ w sprawie trybu składania i rozpatrywania wniosków o dzierżawę obwodów łowieckich oraz kryteriów oceny tych wniosków i wnioskodawców. Wskazałem w nim kilka ewidentnych wad prawnych tego Rozporządzenia, naruszające zasady poprawnej legislacji i informowałem, że zwróciłem się do Ministerstwa Klimatu i Środowiska z pytaniami, na które udzielone odpowiedzi pozwoliłyby wyjaśnić powstałe wątpliwości. Pytań tych było sześć, a poniżej informacja, jaką uzyskałem w odpowiedziach na te pytania.

Pytanie pierwsze dotyczyło wskazania, jaki dzień należy przyjmować jako dzień "utworzenia" obwodu łowieckiego. Datą tą jest zgodnie z powszechnie przyjętą normą prawną data wejścia w życie uchwały o podziale województwa na obwody, bo dopiero wtedy można mówić, że obwody zostały utworzone. W odpowiedzi na to pytanie, czytamy:

Dniem utworzenia obwodu łowieckiego, (....) jest dzień ogłoszenia uchwały sejmiku województwa w sprawie podziału województwa na obwody łowieckie oraz zaliczenia obwodów łowieckich do kategorii w dzienniku urzędowym województwa. Z tym dniem, tj. z dniem ogłoszenia uchwały w dzienniku, wchodzi ona do obrotu i porządku prawnego.

Prawnicy na pewno by się z tym nie zgodzili, bo do obrotu prawnego wchodzą akty prawne, które weszły w życie, ale zostawmy ten temat i zapoznajmy się z jeszcze jednym zdaniem odpowiedzi na to pytanie:

Dopiero wejście w życie uchwały daje podstawę do zawarcia umowy dzierżawy obwodu łowieckiego pomiędzy wydzierżawiającym i kołem łowieckim.

Mamy obecnie w Polsce sześć województw, które opublikowały uchwały o podziale województwa na obwody łowieckie (lubuskie, opolskie, podkarpackie, pomorskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie) i określiły datę wejścia ich w życie na 1 kwietnia 2021 roku. Należy domniemać, że inne województwa, które jeszcze podziału na nowe obwody nie dokonały, a zrobią to np. do połowy marca, też wskażą datę wejścia w życie uchwały na 1 kwietnia br. Jest to logiczne, bo zgodnie z obecnie obowiązującym prawem, istniejące dzisiaj obwody łowieckie utracą ważność z dniem 31 marca 2021 r. Trudno sobie wyobrazić, żeby obowiązywały w tym samym czasie dwa różne podziały województwa na obwody łowieckie.

A co oznacza w praktyce data 1 kwietnia 2021 r. wejścia w życie podziału województwa na obwody łowieckie? Zgodnie z odpowiedzią Ministerstwa, dopiero w tej dacie będzie można przystąpić do zawierania umów dzierżawy obwodów łowieckich pomiędzy wydzierżawiającymi i kołami łowieckimi w województwie. 1 kwietnia przypada w tym roku w Wieki Czwartek, potem Wielki Piątek, Sobota i Święta Wielkanocne. Czy w ten czwartek mogą zostać podpisane wszystkie umowy dzierżawy w województwach, w których nowy podział na obwody wchodzą w życie? Na pewno nie, a więc większość obwodów w Polsce nie będzie miała dzierżawców przez co najmniej pierwszy tydzień kwietnia, a co tu mówić o planach łowieckich i odstrzale dzików w czasie zasiewów. Tak stanowi się prawo w MKiŚ.

Powyższe zastrzeżenie mogą nie dotyczyć województw dolnośląskiego i zachodniopomorskie, bo tam uchwały o podziale województwa na obwody łowieckie weszły już w życie i można podpisywać nowe umowy dzierżawy z ważnością od 1 kwietnia br. Ale jest jeszcze jeden problem, to projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo łowieckie z dnia 22 marca 2018 r. przesuwający obowiązywanie obecnych umów dzierżawy obwodów do 31 marca 2022 r. Ustawa ta wejdzie prawdopodobnie w życie do 31 marca br., ale czy przed jej wejściem w życie nie zostaną podpisane jakieś umowy dzierżawy z kołami w województwie dolnośląskim i zachodniopomorskim? Nie wykluczone, ale przestaną one obowiązywać 31 marca 2022 r., a jak wtedy będzie wyglądało wnioskowanie o te obwody trudno dzisiaj powiedzieć.
Generalnie będzie bałagan.

Drugie pytanie zadane Ministerstwu pytało, jaki dzień należy przyjmować jako dzień "przeznaczenia do wydzierżawiania" obwodu łowieckiego? Na to pytanie Ministerstwo odpowiedziało następująco:

Dniem przeznaczenia obwodu łowieckiego do wydzierżawienia w rozumieniu §2 ust. 3 rozporządzenia jest dzień poinformowania o przeznaczeniu obwodu do wydzierżawienia przez wydzierżawiającego (właściwego starosty albo właściwego regionalnego dyrektora Lasów Państwowych). Sytuacja taka będzie miała miejsce m.in., kiedy już istniejący obwód łowiecki zostanie „zwolniony” w skutek skreślenia dzierżawiącego ten obwód koła łowieckiego z rejestru kół łowieckich, czy też w skutek wygaśnięcia/uchylenia/zmiany decyzji ministra właściwego do spraw środowiska o wyłączeniu obwodu łowieckiego z wydzierżawiania i przekazania w zarząd.

Jak wynika z tej odpowiedzi, "przeznaczenie do wydzierżawiania" obwodu łowieckiego dotyczy tylko obwodów dotychczas nie dzierżawionych lub tych, których dzierżawcę PZŁ skreślił z listy kół łowieckich i nie dotyczy w praktyce obwodów, których dotychczasowi dzierżawcy będą występowali z wnioskami o dalszą dzierżawę.

Trzecie pytanie zmierzało do ustalenia, jaką zwierzynę należy wliczać do ubytków. W odpowiedzi niżej najważniejsze jest stwierdzenie, że do ubytków zalicza się również odstrzelone dziki sanitarne, czego niektóre zarządy okręgowe PZŁ i niektórzy na forum "Łowiecki" nie akceptowali.

Do ubytków należy wliczyć odstrzał sanitarny, a także inne zdarzenia w skutek których ze środowiska została wyeliminowana dana sztuka zwierzyny niezależnie od przyczyny tego zdarzenia (np. kolizja drogowa, zagryzienie przez psy/wilki, kłusownictwo, choroby itp.)

Czwarte pytanie związane było z wątpliwościami, w jaki sposób koło łowieckie będący nowym dzierżawcą, wnioskujące o dzierżawę danego obwodu, ustalić ma liczbę członków mieszkających w powiatach, na obszarze których znajduje się obwód łowiecki, bo ani na członkach koła, ani na jego zarządzie nie spoczywa obowiązek uaktualniania danych, gdzie zamieszkuje dany członek koła. W odpowiedzi czytamy:

Miejsce zamieszkania należy ustalać na podstawie danych adresowych będących w posiadaniu koła. W przypadku wątpliwości, co do aktualności będących w posiadaniu koła łowieckiego danych, koło łowieckie powinno zadbać o ich aktualizację.

Z powyższego wynika, że to koła ma zadbać o aktualizację danych o miejscu zamieszkania swoich członków, czego po pierwsze nie nakazuje kołu żaden przepis prawny, a zapisane w rozporządzeniu pojecie "zamieszkania", nie mówi ani o zameldowaniu stałym lub czasowym, ani nie jest powiązane z czasem kiedy to zamieszkanie ma miejsce. W tej sytuacji nic nie stoi na przeszkodzie, żeby co najmniej 80% członków koła oświadczyła swojemu zarządowi, że w dniu składania przez koło wniosku zamieszkiwały na terenie powiatu (u rodziny, kolegi, kochanki, etc.) i następnego dnia zamieszkać z powrotem w mieście oddalonym od obwodu o np. 300 km., co gwarantuje 5 punków w ocenie koła.

Piąte pytanie dotyczyło podobnej sprawy, co poruszona w pytaniu czwartym, tj. sposobu ustalenia liczby członków niezrzeszonych w innych kołach łowieckich i niebędących rezydentami innych kół u nowo powstałego dzierżawcy. Tej informacji zarządy kół nie posiadają, a co więcej, nie mogą jej posiadać, bo nie mają prawa nimi administrować ze względu na przepisy RODO. Ministerstwo na to pytanie odpowiedziało następująco:

Liczbę członków wnioskującego koła łowieckiego niezrzeszonych w innych kołach łowieckich i niebędących rezydentami innych kół należy ustalić na podstawie danych będących w posiadaniu zarządu koła łowieckiego (deklaracja członkowska do koła łowieckiego - załącznik nr 3 do Statutu Polskiego Związku Łowieckiego stanowiącego załącznik do uchwały XXIV Krajowego Zjazdu Delegatów Polskiego Związku Łowieckiego z dnia 16 lutego 2019 r.) lub na podstawie oświadczenia członka koła.

Tę odpowiedź można jednoznacznie ocenić jako oderwaną od rzeczywistości, co tylko potwierdza wątpliwości, które wyraziłem w tekście Czy matoły piszą rozporządzenia w MKiŚ?. Deklaracja, o której pisze Ministerstwo składana była w momencie przyjmowanie członka do koła pod rządami obecnego lub wcześniejszego statutu. Poza tym deklaracja ta nie każe wskazywać bycia rezydentem innych kół, więc pozostaje zbieranie oświadczeń członków kół. Wystarczy odmowa złożenia takiego oświadczenia, do czego uprawniają członków koła przepisy RODO, a to gwarantuje kołu 5 punktów w ocenie koła.

Ponieważ liczba członków koła zamieszkujących w powiatach, na którym leży obwód i liczba członków wnioskującego koła łowieckiego niezrzeszonych w innych kołach łowieckich i niebędących rezydentami innych kół są jedynymi kryteriami dla oceny nowo powstałego dzierżawcy, to każdy taki dzierżawca ma szansę na otrzymanie wszystkich 10 punktów, no chyba, że jest mało kumaty i zdecyduje się podawać ilości członków wg ich weryfikowanych oświadczeń, choć nie ma takiego obowiązku. Dzięki takim kryteriom wymyślonym w Ministerstwie, tylko cwani nowi dzierżawcy, w tym ci poinstruowani przez PZŁ lub MKiŚ, dostaną obwód w dzierżawę. Czy czasem nie o to chodziło?

Może się jednak zdarzyć, że cwanymi okażą się dwa koła będące nowo powstałymi dzierżawcami i oba zgłoszą procenty odpowiadające w sumie 10 punktom. Wtedy dzierżawę otrzyma koło, które zostało wcześniej zarejestrowane w PZŁ, a o tej dacie decydował PZŁ i nic nie stało na przeszkodzie, żeby w ZO PZŁ pierwsze zarejestrował koło, które później złożyło deklarację, szczególnie jak wróbelki z MKiŚ ćwierkały, że "swoje" koła trzeba rejestrować szybciej niż inne.

Pytanie szóste dotyczyło wskazania, kto zobowiązany jest wyliczyć wartości średnie przywołane kilkukrotnie w § 4 i § 5 rozporządzenia. Rozporządzenie tego nie podaje, a formularz wymyślony przez PZŁ wymusza podawania liczb, czego w rozporządzeniu nie ma, a nie średnich, o których mówi rozporządzenia. Tu Ministerstwo odpowiedzi nie udzieliło, pisząc w całkowitym oderwaniu od pytania, że:

Oceny wniosku i wnioskodawców oraz wyliczenia punktacji dokonuje komisja, o której mowa w § 3 ust. 5 rozporządzenia.

Odpowiedź Ministerstwa podpisał Aleksander Brzózka, Zastępca Dyrektora Departament Edukacji i Komunikacji MKiŚ. Zainteresowani mogą zapoznać się z całością pisma MKiŚ.