Czwartek
16.02.2012
nr 047 (2391 )
ISSN 1734-6827
Dziennik na gorąco
Grzywna i opłata skarbowa w sądach łowieckich autor: Piotr Gawlicki
Ciekawe informacje wychodzą od organów PZŁ, wskazujące, że niektórym jego działaczom chyba się w głowach poprzewracało.

Na przykład Okręgowy Sąd Łowiecki w Zielonej Górze wydał postanowienie w sprawie sygn.akt OSŁ-5/2010/2011, w którym postanowił, że ...na podstawie par. 1 ustęp 2 Regulaminu postępowania dyscyplinarnego w Polskim Związku Łowieckim w związku z art. 286 par. 1 Kodeksu Postępowania Karnego nałożyć na świadka grzywnę w kwocie 500 zł ( słownie: pięćset złotych ), za nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie w dniu 26.09.2011 r.... Była o tym jedna oraz druga dyskusja na forum.

Drugi ciekawy temat, to przekonanie, że sądy łowieckie mogą wymagać opłat skarbowych od pełnomocnictw ustalających obrońcę obwinionego stającego przed takim sądem. O wspaniałomyślności sądu łowieckiego w Szczecinie, który z takiej opłaty zrezygnował, choć mógł ją zastosować, z satysfakcją pisała na forum osoba bliska sądowi szczecińskiemu. Moim zdanie oba zdarzenia to przykłady wynaturzeń sądów łowieckich, które pod kierownictwem tajnego i świadomego współpracownika organów bezpieczeństwa Polski socjalistycznej przed 1989 r. TW Zygmunta Jabłońskiego sięgają szczytów absurdu, które prezes Głównego Sądu Łowieckiego stara się wpajać w głowy myśliwych swoimi publikacjami w Łowcu Polskim, że przypomnę tylko skompromitowany wcześniej w sądzie powszechnym wywód, że kodeks postępowania karnego można stawiać przed regulaminem postępowania dyscyplinarnego w PZŁ.

Sprawy grzywny oraz opłaty skarbowej dla sądów łowieckich w niektórych okręgach są "oczywistą oczywistością", a dla ogółu myśliwych mają podstawowe znaczenie, dlatego postanowiłem poprosić Ministerstwo Środowiska o wykładnię ustawy, pozwalającą na wyjaśnienie, czy grzywna i opłata skarbowa mogą być stosowane w sądach łowieckich. W tym celu wysłałem do Ministerstwa Środowiska następujące zapytanie:

Czy prawa i obowiązki sądów oraz prawa i obowiązki obywateli występujących przed sądami przywołanymi przez ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks postępowania karnego (Dz. U. z dnia 4 sierpnia 1997 r. ze zm.) oraz ustawę z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z dnia 8 grudnia 2006 r. ze zm.) odnoszą się również do postępowań sądów powstałych w Polskim Związku Łowieckim na podstawie art. 34 pkt 6 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (jednolity tekst Dz.U. 2005 Nr 127 poz. 1066 ze zm.) oraz członków PZŁ, wobec których sądy łowieckie prowadzą postępowania?

Odpowiedź przygotowaną przez Departament Prawny w Ministerstwie Środowiska przytaczam w całości, gdyby potrzebna była tym kolegom, których sądy łowieckie ścigają grzywnami i opłatami skarbowymi.

Z art. 34 pkt 6 ustawy z 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2005 r. Nr 126, poz. 1066, z późn. zm.), zw dalej jako „P.ł.”, wynika w sposób jednoznaczny, że sądownictwo łowieckie jest sądownictwem dyscyplinarnym. Tymczasem postępowanie prowadzone na podstawie Kodeksu postępowania karnego jest postępowaniem karnym. Przepisy k.p.k. stosuje się zatem co do zasady przed sądami powszechnymi i wojskowymi.

Z § 1 ust. 2 regulaminu postępowania dyscyplinarnego w Polskim Związku Łowieckim, zw dalej jako „regulamin”, wynika natomiast, że w sprawach nieuregulowanych tym regulaminem można stosować pomocniczo przepisy kodeksu postępowania karnego.[1] Postanowienie to można rozumieć jako stworzenie możliwości do zastosowania w postępowaniu dyscyplinarnym przed sądami łowieckimi przepisów k.p.k., w przypadku gdy jakaś kwestia nie została w regulaminie unormowana. Jednocześnie należy zauważyć, że to subsydiarne i fakultatywne stosowanie przepisów k.p.k. w postępowaniu dyscyplinarnym zostało uzgodnione przez członków PZŁ działających poprzez Naczelną Radę Łowiecką, ma charakter dobrowolny i dotyczy tylko sądów dyscyplinarnych i członków PZŁ. Tym samym nie towarzyszy temu choćby charakterystyczna dla postępowania karnego prowadzonego przez organy państwa możliwość stosowania przymusu wobec uczestników postępowania, np. w formie kar porządkowych wobec świadków. Ponadto takie stosowanie k.p.k. w postępowaniu dyscyplinarnym nie powinno ograniczać lub zmieniać praw i obowiązków członków PZŁ wynikających z P.ł. oraz statutu tej organizacji.

Odnosząc się do kwestii stosowania w postępowaniu dyscyplinarnym przepisów ustawy z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635, z późn. zm.), zw dalej jako „u.o.s.”, należy zauważyć, że zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy opłacie skarbowej podlega:

1) w sprawach indywidualnych z zakresu administracji publicznej:

a) dokonanie czynności urzędowej na podstawie zgłoszenia lub na wniosek,
b) wydanie zaświadczenia na wniosek,
c) wydanie zezwolenia (pozwolenia, koncesji);

2) złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii - w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym.

Opłacie skarbowej podlega również dokonanie czynności urzędowej, wydanie zaświadczenia oraz zezwolenia (pozwolenia) przez podmiot inny niż organ administracji rządowej i samorządowej, w związku z wykonywaniem zadań z zakresu administracji publicznej, a także złożenie w takim podmiocie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii - art. 1 ust. 2 u.o.s. Sprawy dyscyplinarne członków PZŁ nie są rozstrzygane w drodze decyzji administracyjnej oraz nie są postępowaniem w sprawach wydawania zaświadczeń. Z tego względu należy uznać, że nie należą one do spraw z zakresu administracji publicznej i w związku z tym nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 u.o.s. Ustawa o opłacie skarbowej może mieć zatem zastosowanie w postępowaniu dyscyplinarnym przed sądami łowieckimi jedynie w odniesieniu do złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa. Art. 1 ust. 1 pkt 2 u.o.s. nie precyzuje bowiem, że dotyczy on tylko postępowań cywilnych, administracyjnych i karnych, lecz mówi ogólnie o postępowaniu sądowym. Ponadto z części IV rubryka druga „Przedmiot opłaty skarbowej” oraz rubryka czwarta „Zwolnienia”, pkt 2 lit. a załącznika do ustawy określającego wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawki tej opłaty oraz zwolnienia wynika, że złożenie dokumentu potwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa w postępowaniu dyscyplinarnym podlega wprawdzie przepisom tej ustawy, ale z mocy samego prawa zostało zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej.


Odpowiedź długa, ale jednoznaczna, choć w ostatnim akapicie powyżej jest zwrot, z którym trudno się zgodzić. O co mi chodzi pozostawiam domysłom czytelników, ale powiem, że poprosiłem Departament Prawny Ministerstwa Środowiska o dodatkowe wyjaśnienie. Nie zmienia to faktu, że uczestnicy postępowań przed sądami łowieckimi nie mogą być karani grzywnami, ani nie muszą wnosić opłaty skarbowej.

Sądy łowieckie działające w Polskim Związku Łowieckim nie mają prawa stosować ani kar grzywny, ani wymagać opłaty skarbowej od osób występujących przed tymi sądami.