|
|
|
Piątek
28.09.2007nr 271 (0789 ) ISSN 1734-6827 Dyskusje problemowe Temat: Selekcja wg klas wiekowych a logika Autor: Dawid godzina: 11:30 krzychy 22 ma racje!! Podobne symulacje przeprowadziłem już chyba 4 lata temu i niestety się potwierdza to co napisałem w pewnym artykule. Ponadto nalezy pamietać że nie dażymy do dużej ilości byków w drugiej klasie ale w trzeciej!! Przy obecnie lansowanej strukturze odstrzału populacyjnego jest to nie możliwe, chyba że przez 3 sezony ograniczymy odstrzał byków do 1/3 obecnego ich odstrzału. Oto artykuł, zapraszam do analizy.tekst w załaczniku i ponizej: W połowie lat 90-tych, po letniej inwentaryzacji jeleni na terenie całego Pomorza, przedstawiciele Fundacji „Jeleń Europejski w Krajobrazie Pomorza” przedstawili swoja wizję poprawy jakości populacji jeleni. Jedną z propozycji była struktura odstrzału jeleni, mająca na celu postarzenie populacji i poprawę stosunku płci. Właściwie była to modyfikacja dotychczasowych struktur, kładących nacisk na odstrzał sztuk młodych. Służyć temu miały nieco prostsze i mniej rygorystyczne kryteria selekcji osobniczej oraz pewien przymus odstrzału sporej części szpicaków. Całkiem niedawno grono naukowców z prof. Bobkiem na czele zaproponowało zupełnie odmienne zasady, w których zakładano znacznie większy odstrzał II i III klasy byków. Z artykułu prof.. Bobka i jego zespołu w styczniowej Braci Łowieckiej wynika także, że kryteria odstrzału przez nich proponowane są wyjątkowo proste, nastawione na ułatwienie odstrzału starszych byków. W niektórych okręgach (m.in. szczecińskim) dodatkowo nawet zaostrzono kryteria w I klasie wieku (przykładowo niektóre szóstaki w 2. głowie są określane jako przyszłościowe). Propozycje prof. Bobka spotkały się z aprobatą części osób i w wielu okręgach są one stosowane od ubiegłego sezonu. Części myśliwych tak duże zmiany właściwie z sezonu na sezon w kryteriach odstrzału strukturalnego i selekcyjnego wydaje się niezrozumiałe i w złym świetle stawia naukowców, działaczy. Bo jak zrozumieć najpierw nakłanianie do odstrzału młodych byków z naciskiem na szpicaki a w następnym sezonie niemal takiego odstrzału zakazać ( w okręgu szczecińskim proponuje się w ogóle nie strzelać do szpicaków, z wyjątkiem przypadków wyjątkowego cherlactwa osobniczego). Próbowałem odpowiedzieć sobie na pytanie: kto ma rację, Fundacja czy prof. Bobek i jego zespół? Czy jest możliwe dojście do tego samego celu, czyli dobrej jakościowo populacji (o odpowiedniej strukturze wieku i płci) przy obu metodach? Na podstawie wyników wspomnianego już liczenia jeleni w sierpniu 1994 r. założyłem teoretyczną populacje jeleni. Obejmuje ona 260 sztuk: 160 łań i 100 byków. Wśród byków 70 sztuk to I klasa wieku (mała modyfikacja: w moich założeniach I klasa obejmuje 1., 2. i 3. poroże, II klasa 4.-9. poroża, III klasa 10. i dalsze poroża), 27- II klasa, 3-III klasa wieku. W wyniku przyrostu 57-59% stanu łań w sierpniu mamy 94 cielaki, w tym 42 byczki i 52 łańki (z różnych przyczyn wśród cielaków jest 55% łaniek). A więc przed sezonem mamy 354 sztuki jeleni. W obu metodach chcemy stan liczebny utrzymać, wyrównać stosunek płci i postarzeć populację tak, by w przyszłości móc prowadzić znaczny odstrzał byków III klasy. W 1. sezonie musimy odstrzelić 94 sztuki, tyle ile wynosi przyrost. Zbadam najpierw metodę Fundacji. Struktura odstrzału będzie następująca: 20% cielaki, czyli 18 sztuk (z czego należy odstrzelić 8 byczków i 10 łaniek), 50% łanie – 47 sztuk, 30% byki – 29 sztuk (w tym 80% I klasa czyli 23 byki, 10% II klasa – 3 sztuki, III klasa także 10%). Po 1. sezonie 34 byczki i 42 łańki przejdą do klasy byków i łań i na wiosnę będziemy mieli 155 łań i 105 byków (patrz tab.1). W kolejnych sezonach strukturę odstrzału, czyli 20% cielaków, 50% łań i 30% byków, utrzymujemy. Ze względu na poprawiający się z każdym sezonem stosunek płci, a więc coraz mniejszą ilość łań, a co za tym idzie mniejszy przyrost, ilość jeleni do odstrzału będzie maleć. Po 6 sezonach mamy już 129 łań i 130 byków, a więc niemal idealna strukturę płciową. Wśród byków 60 będzie należało do I klasy wieku, aż 65 do II i 5 do III klasy. Od tego momentu należy zmniejszyć odstrzał cielaków do 10% wielkości całkowitego planowanego odstrzału, a byków zwiększyć do 40%. A więc w 7. sezonie do odstrzału będzie 74 sztuki jeleni, w tym: cielaki – 7 sztuk (3 byczki i 4 łańki), łanie – 37, byki – 30 (z czego I klasa 17 sztuk, II – 8, III – 5). Po tym sezonie nadal będzie 129 łań i 130 byków w łowisku, ale już więcej byków wejdzie do III klasy. W 8. sezonie do odstrzału w tej klasie będzie 7 byków (23% odstrzału byków), w 9. - 8 sztuk (27%) a w 10. i dalszych sezonach - 9 byków (30% odstrzału !). Od 10. sezonu odstrzał będzie już niezmienny, czyli 7 cielaków, 37 łań, 30 byków (19 w I klasie tj. 64%, 2 w II i 9 w III klasie). W przypadku, gdy dla założonej populacji zastosuje odstrzał wg prof. Bobka (i to w formie złagodzonej, w której zakładam odstrzał tylko 50% byków w II i III klasie wieku), już po 3 sezonach nie byłoby żadnego byka starszego niż 8 lat! Natomiast po 10 okaże się, że owszem, można strzelać bez problemu 50 % byków starszych niż 4 lata (w metodzie Fundacji przypominam było to 36%), ale tylko jeden byk byłby odstrzelony w III klasie (w met. Fundacji aż 9), a więc z realnymi medalowymi szansami. Brakowało na początku II i III klasy, aby taką strukturę odstrzału prowadzić. Założyłem więc, że pomimo planu odstrzału 20% cielaków, 50% łań i 30% byków, odstrzelimy tylko 1/3 byków przewidzianych do odstrzału w planie przez 2 sezony. W tym czasie wśród odstrzelonych byków70-60% będą stanowiły osobniki z I klasy a 30-40% byki starsze (tab.2). W 3. sezonie realizacji tej metody przeszedłem już do struktury 10% cielaków, 50% łań i 40% byków i w pełni realizuje odstrzał byków. Po 4. sezonie struktura płci będzie już wyrównana. Będziemy prowadzić odstrzał 35 byków, w tym 18 (51,5%) byków starszych (w III klasie 5 sztuk, czyli około 15%). Podsumowując, jedna i druga metoda ma swoje wady i zalety. Zaletami meto dy prof. Bobka są korzyści finansowe, za którymi stoją: wyższe pozyskanie jeleni ogółem i większy procentowo odstrzał byków 5-letnich i starszych. Wadami tej metody są z kolei: zwiększenie populacji z 260 do 296 sztuk (stan wiosną), nie wykonanie w 2 sezonach aż 2/3 planu byków (co nie musi spotkać się ze zrozumieniem LP). Metoda Fundacji ma jedną wadę, którą jest zmniejszenie odstrzału aż do 74 sztuk (może się to odbić na finansach koła). Natomiast do zalet należy zaliczyć utrzymanie liczebności populacji i odstrzał aż 9 sztuk byków w III klasie (30% odstrzału) a o to głównie nam chodzi. W związku z powyższym z całą odpowiedzialnością polecam stosowanie metody Fundacji jako tej, która być może nie jest najłaskawsza dla finansów koła, ale która zapewni poprawę jakości jelenich populacji. Wprowadziłbym jednak kilka zmian, które zamieniłyby tą metodę w pewnego rodzaju drzewko bożonarodzeniowe. Choinka pochodziłaby z tej metody, natomiast bombki i ozdoby z metody prof. Bobka. Chodzi o to, by stosować odstrzał strukturalny proponowany przez Fundację, a odstrzał selekcyjny zaczerpnąć z metody prof. Bobka, lekko zmodyfikowane (tabela 3). Są wg mnie istotne jeszcze dwie kwestie. Pierwsza to zakaz odstrzału byków II i III klasy wieku przed rykowiskiem. Dlatego proponuje jego realizację po 25. września. Wiadomo, że im byk starszy tym wcześniej przystępuje do rykowiska, więc w tym czasie większość byków tych klas spełni już swoją rolę w reprodukcji. Jednocześnie zostanie jeszcze kilka dni rykowiska i będzie możliwość zapolowania na porządnego byka w czasie tego misterium. Druga to już bardziej prośba do łowczych kół, aby nie przydzielali konkretnych klas wieku do odstrzału. Żyjemy w czasach ciągłych ograniczeń i naprawdę nie potrzeba nam kolejnych. Sprawę można rozwiązać następująco: jeśli ktoś wypracował wszystkie obowiązkowe godziny pracy w łowisku w poprzednim sezonie (a nie zapłacił lub wynajął za siebie pracownika), płaci regularnie składki i ma przystrzelaną broń to ma prawo dostać odstrzał na byka. I jakiegokolwiek byka selekcyjnego spotka to ma prawo strzelić, bez względu na klasę. Oczywiste jest, że nie każdy strzeli pięknego, starego byka, ale chyba dobrze by było dać nadzieje na spotkanie z nim. Warunek jest jeden, by bezpośrednio po dokonanym odstrzale łowczy dostał informacje dotyczącą klasy wieku, aby mógł od razu odpisać byka odpowiednio z planu. W razie wykonania odstrzału w danej klasie łowczy natychmiast wpisuje odpowiednią notatkę w zeszycie odpisywania się w teren o zakazie odstrzału w tej klasie. Oczywiście powyższe rozważania i obliczenia są czysto teoretyczne. Nie uwzględniłem w nich upadków losowych (kłusownictwo, wypadki drogowe) czy nawet trudności z odstrzałem III klasy. Na wyrost potraktowałem tez zdyscyplinowanie myśliwych i łowczych. Oczywiste jest także, że nigdy nie zinwentaryzujemy jeleni co do sztuki. Niemniej jednak pewne zasady trzeba wprowadzić i ściśle się ich trzymać. Oprócz stosowanej metody może ważniejsza jest dokładna inwentaryzacja, rozumne dokarmianie, zakładanie poletek, wykaszanie łąk, stawianie lizawek, spokój w łowisku, ale to już temat na osobny artykuł. Tabela 1 Symulacja metody Fundacji Sezon 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Stan przed odstrzał s. o. s. o. s. o. s. o. s. o. s. o. s. o. s. o. s. o. s. o. Łanie 160 47 155 45 149 43 144 42 139 40 134 39 129 37 129 37 129 37 129 37 129 37 Cielaki 94 18 (8b.10ł) 89 18 86 17 84 17 80 16 77 15 74 7 74 7 74 7 74 7 74 7 Byki w tym: 100 29 105 26 111 26 116 25 120 24 125 23 130 30 130 30 130 30 130 30 130 30 I klasa 1.por. 38 10 34 10 32 10 31 10 29 10 29 10 28 9 30 11 30 11 30 11 30 11 2.por. 20 10 28 10 24 8 22 9 21 7 19 6 19 6 19 6 19 6 19 6 19 6 3.por. 12 3 10 1 18 3 16 1 13 2 14 2 13 2 13 2 13 2 13 2 13 2 II klasa 4.por. 7 2 9 2 9 1 15 1 15 1 11 - 12 1 11 1 11 1 11 - 11 1 5.por. 5 1 5 - 7 - 8 - 14 - 14 - 11 1 11 1 10 - 10 - 11 1 6.por. 4 - 4 - 5 - 7 - 8 - 14 1 14 3 10 - 10 - 10 1 10 - 7.por. 4 - 4 - 4 - 5 - 7 - 8 - 13 3 11 1 10 1 10 1 9 - 8.por. 4 - 4 - 4 - 4 - 5 - 7 - 8 - 10 1 10 1 9 - 9 - 9.por. 3 - 4 - 4 - 4 - 4 - 5 - 7 - 8 - 9 - 9 - 9 - III klasa 10.por i dalsze 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5 7 7 8 8 9 9 9 9 razem jeleni 354 94 349 89 346 86 344 84 339 80 336 77 333 74 333 74 333 74 333 74 333 74 Tabela 2 Symulacja metody prof. Bobka Sezon 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Stan przed odstrzał s. o. s. o. s. o. s. o. s. o. s. o. Łanie 160 47 155 45 149 43 148 42 148 42 148 42 148 42 Cielaki 94 18 (8b.10ł) 89 18 86 9 85 8 85 8 85 8 85 8 Byki w tym: 100 10 123 10 147 33 148 35 148 35 148 35 148 35 I klasa 1.por. 38 4 34 - 32 2 35 3 35 5 35 5 35 5 2.por. 20 2 34 4 34 5 30 5 32 7 30 5 30 5 3.por. 12 1 18 2 30 10 29 9 25 5 25 5 25 5 II klasa 4.por. 7 - 11 1 16 5 20 10 20 10 20 10 20 10 5.por. 5 - 7 - 10 5 11 6 10 4 10 4 10 4 6.por. 4 - 5 - 7 2 5 - 6 - 6 - 6 - 7.por. 4 - 4 - 5 - 5 - 5 - 6 1 6 1 8.por. 4 - 4 - 4 - 5 - 5 - 5 - 5 - 9.por. 3 - 4 - 4 - 4 - 5 - 5 - 5 - III klasa 10.por i dalsze 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 razem jeleni 354 75 367 73 382 85 381 85 381 85 381 85 381 85 Tabela 3 Kryteria odstrzału selekcyjnego Klasa wieku Poroże Rok życia O Odstrzał prawidłowy XX Odstrzał naganny Ia I 2 Szpicaki o długości tyk do wysokości łyżek (30cm) Szpicaki powyżej 30 cm oraz rozwidlone i koronne Ib II-III 3-4 Formy do szóstaka regularnego, Ósmaki nieregularne i powyżej tej formy II IV-IX 5-10 formy do regularnego dziesiątaka odstrzelone po 25. września Dwunastaki nieregularne i powyżej tej formy oraz formy selekcyjne odstrzelone przed 25. września III X i pow. 11 i pow. Wszystkie formy odstrzelone po 25 września Wszystkie formy strzelone przed 25. września 1. Za odnogę uznaje się odrostek o długości min. 5 cm bez względu na klasę wieku 2. Myłkusy i szydlarze uznaje się za selekcyjne bez względu na klasę wieku i datę odstrzału 3. odstrzał strukturalny(docelowo): byki – 40% (w tym Ia- 33%, Ib – 31%, II – 6%, III – 30%), łanie – 50%, cielaki – 10% Autor: Pomorski Łowca godzina: 12:43 Ad. Dawid Bardzo dziękuję za rzeczowy artykół. Nie zmienia on jednak stawianych przeze mnie tez. Nie rozumiem dlaczego nalezy przesunąć odstrzał starszych byków na okres po 25 września. Albo byk jest selekcyjny albo nie jest ! Chcemy by brał udział w przekazywaniu genów - nie strzelamy go. A jeżeli chcemy go strzelić po rykowisku to czemu dopuszczamy go do rozrodu ? Strzelimy go po rykowisku bo jest selekcyjny, czyli nie ma przekazywać genów ale przecież sami mu pozwoliliśmy przekazać ... Jakaś bzdura logiczna. Co do dążenia pozyskiwania medalowych trofeów - ilu ludzi to obchodzi ? Czy chcemy się ścigać z Rumunią i Bułgarią ? Jezeli celem metody strukturalnego odstrzału jest pozyskiwanie większej liczby medalowych trofeum to jest to cel egalitarny. Skorzysta z niego wąska grupka tych którzy dostaną odstrzał w III klasie. Co woleliby myśliwi jako społeczność ? Moim zdaniem strzelać więcej byków w II klasie. Moim zdaniem w tej kwestii powinna być demokratyczna decyzja ogółu mysliwych. A nie wymysły wąskiej grupy naukowców o niejsnych intencjach. |
